Wat naar mijn gevoel op de Denk- en discussiedag niet of onvoldoende aan bod kwam

Gisteren ben ik me tot mijn spijt tijdens de Denk- en Discussiedag over digitale collecties van Bibnet steeds meer beginnen ergeren.  De sprekers in de voormiddag waren zeer interessant, waardoor mijn verwachtingen voor het meer interactieve namiddaggedeelte vermoedelijk te hooggespannen waren.  Ik had me verwacht aan een open debat met de sector over hoe het nu verder moet met e-boeken in Vlaanderen, waarbij nog even kort de vele recente gebeurtenissen op de markt, in de rechtbank en in de internationale bibliotheekwereld werden geschetst., aan het samen ontwikkelen van een toekomstvisie en een stevig gefundeerd gemeenschappelijk standpunt naar de uitgevers toe.  Hoe het vanaf mei 2015 beter kan en moet.  Dat we bij de politici willen aandringen om de in het Vlaams regeerakkoord terecht beloofde steun aan het boekenvak afhankelijk te maken van de wil om constructief rond e-boeken samen te werken met bibliotheken bijvoorbeeld.

Vermoedelijk had ik me sowieso al voor het verkeerde gedeelte ingeschreven (innovatie) en had ik beter kunnen aanschuiven bij de praktijktafels, waarmee ik zeker geen afbreuk wil doen aan het panelgesprek, waar best wel interessante dingen werden gezegd.  Wat daarop volgde was tijdverlies van het ergste soort en had inhoudelijk helemaal niets met de rest van de dag te maken.  Hoewel het zowat de hele dag over e-boeken ging verliet ik Bozar toch met het allesoverheersende gevoel dat er vooral heel behendig rond de kern van de zaak was gefietst, met 'positief blijven' als geloofsboodschap.  Ik heb nog altijd geen idee waarom.  

Bibnet doet geweldige dingen voor de sector in omstandigheden die niet altijd vanzelfsprekend zijn en kan daardoor terecht op heel wat sympathie, steun en begrip rekenen in het Vlaamse bibliotheekland.  Anders dan in Nederland worden belangrijke beslissingen bij ons immers doorgaans in overleg met mensen die met hun voeten in de praktijk staan genomen.  Vreemd (en vooral contraproductief) dat de angst voor het eigen imago lijkt op te spelen wanneer grote initiatieven niet helemaal lopen zoals gehoopt.

De zeer interessante Meten is weten presentatie van Johan Mijs kreeg ik door mijn verkeerde keuze dan ook pas vandaag te zien.  Jammer genoeg dus zonder bijbehorende uitleg, vragen en opmerkingen uit de zaal,..   Uiteraard was ik benieuwd naar de uitleencijfers van e-boeken tot dusver, waarvan ik tot vanmorgen het gevoel had dat men ze niet had durven tonen.  Volgens de presentatie is het nog veel te vlug om grote conclusies te trekken, maar aangevuld met de signalen die ik heb opgevangen uit bekwame bibliotheken die echt hun best doen om het huidige aanbod tot bij hun klanten te krijgen kunnen we hier toch ook niet veel langer meer naast blijven kijken.  Meten is immers weten.

Sinds 6 mei lenen 215 bibs e-boeken uit

Er werden
3785 e-boekenkaarten verkocht en
5082 e-boeken geleend door
2359 klanten

-> de gemiddelde klant leende 2,15 e-boeken
-> de gemiddelde bibliotheek leende 23,64 e-boeken uit 
-> de gemiddelde bbliotheek verkocht 17,6 e-boekenkaarten
-> de gemiddelde bibliotheek bereikte 11 klanten

De minimumafname op het einde van de rit (mei 2015): 90 000 uitleningen.

-> de sterke piek van de vakantiemaanden zit mee in de cijfers
-> het effect van de startcampagne zit mee in de cijfers (radio, tv, kranten,...)
-> de Apple-app had ca. 1 maand vertraging
-> er waren redelijk wat technische problemen gedurende de eerste maanden
-> er is nog heel wat werk aan zichtbaarheid in de fysieke bib, de persoonlijke promotie door alle baliemedewerkers,,...

-> de drempels in het online ontdekkingsproces om actief lid te zijn van de bib en om eerst in de bib een e-boekenkaart te kopen worden vanaf november nog weggewerkt: gratis proefabonnement en online betalen 

-> er hadden nu toch al minstens 30 000 e-boeken (33% van de minimumafname) moeten uitgeleend worden om van een proefproject met enige kans op een toekomst (in de huidige vorm) te kunnen spreken.
-> 5,65% van de minimumafname is afgenomen

Uit de cijfers kunnen we niet afleiden hoeveel klanten ondertussen aan een 2de e-boekenkaart begonnen zijn.  Smaakt dit bij de kleine groep die tot dusver bereikt werd naar meer of blijft het bij eenmalig uitproberen om teleurgesteld af te haken?  Wat zijn de redenen hiervoor?  Is de teleurstelling zo groot dat er imagoschade is voor de bib?  Het is inderdaad nog te vroeg voor dit soort conclusies, maar het is wel belangrijk dat deze zo snel mogelijk getrokken worden en zeker niet uit de weg gegaan worden.

Wat naar mijn gevoel op de Denk- en discussiedag niet of onvoldoende aan bod kwam: 

Ondertussen op de e-boekenmarkt:

- Vooral vrouwen van boven de 40 zijn momenteel zeer sterk oververtegenwoordigd in de Vlaamse uitleencijfers van e-boeken.  De Nederlandse Elly wil graag hun beste vriendin worden, is device onafhankelijk (ook e-readers,...), geeft de boeken weg ipv ze uit te lenen, is veel goedkoper dan e-boeken lenen (0,30 euro per titel), heeft een beperkt, maar aantrekkelijk in de markt gezet aanbod,....  Maar Elly zorgt er ongetwijfeld net zo goed voor dat een nieuw publiek kennis maakt met e-boeken, waarvan een deel morgen ook naar de bib kan komen.  

- Het partnership van Kobo en Bol.com zorgt naar alle waarschijnlijkheid voor nieuwe interesse in e-readers en biedt een aantrekkelijke gesynchroniseerde multiple device aanpak (open systeem): je kan beginnen lezen op je e-reader, om wat later gewoon verder te lezen waar je gebleven was op je smartphone of tablet.  Het Canadese Kobo is onderdeel van het Japanse Rakuten, een relatief grote internationale e-tailer die zich als doel heeft gesteld om Amazon te evenaren of verslaan. 

-  LeesID heeft een voor buitenstaanders weinig transparant businessmodel (welke partners krijgen welke info over klanten te zien?), maar is een op zich lovenswaardig open systeem dat klanten in staat stelt om alle bij de aangesloten partners gekochte e-boeken bij elkaar te brengen én te lezen op alle apps of e-readers van alle partners.  LeesID wil graag ook de Nederlandse en Vlaamse bibliotheken als partner, maar er is (nog?) geen publieke duidelijkheid over de voorwaarden.  De Nederlandse bibliotheekorganisaties hebben ondertussen om mij onbekende redenen aangegeven dat dit voor hen geen prioriteit heeft.  Binnen de huidige parners is Bol/Kobo zeer dominant (net als op de Nederlandstalige e-boekenmarkt).  Amazon en Apple (gesloten systemen) lijken niet geïnteresseerd om toe te treden.  LeesID wordt in het boekenvak dan ook vaak gezien als een antwoord van Bol.com/Kobo op de dreiging van de komst van Amazon, hoewel het werd ontwikkeld in opdracht van het Centraal Boekhuis en zichzelf als open en onafhankelijk platform in de markt zet. 

- Geruchten over de komst van Amazon naar Nederland worden concreter (oktober?), maar worden nog altijd even vaak tegengesproken.  Grote uitgevers zijn immers niet happig om met Amazon in zee te gaan, maar er zijn alleszins al gesprekken.  De Kindle-reader en apps bieden een aantrekkelijke gesynchroniseerde multiple device aanpak (gesloten systeem).  Heel wat lezers uit Vlaanderen en Nederland kochten de voorbije jaren reeds een Kindle in het buitenland en lezen uitsluitend bij Amazon gekochte (veelal Engelstalige) e-boeken.

Ondertussen in het buitenland:

- Onderzoek toont aan dat een e-lending project in Groot-Brittannië de verkoop van e-boeken heeft bevorderd (Diederik Van Leeuwen - Denk- en discussiedag digitale collecties Bibnet)

- In Quebec bloeit de e-boekenmarkt dankzij de goede samenwerking tussen uitgevers en de bib, waarbij de gewone consumentenprijs gehanteerd wordt binnen het one copy/one user model.  Aangekochte e-boeken hebben voor de bib een 'levensduur' van 55 uitleningen.

- Nederland begraaft het door Vlaanderen gekopieerde idee om leengeld te vragen voor recente en semi-recente titels: alles blijft gratis voor bibliotheekleden (wel een historisch hoog lidgeld van 30 tot 40 euro) en uitgevers bieden mondjesmaat meer recente titels aan.  Vooral de uitgevers die dit doen zien meer inkomsten van bibliotheken (pay per use).  Vermoedelijk zijn we dus momenteel de enige plek in de wereld met een pay per use model dat grotendeels wordt doorgerekend naar de klant (waardoor we in feite eerder e-boeken proberen te verhuren voor uitgevers dan ze uit te lenen, maar soit).  In de meeste landen is het lenen van e-boeken helemaal gratis of inbegrepen in het lidgeld.  Soms wordt er een jaarlijkse extra bijdrage bovenop het gewone lidgeld gevraagd, die echter nergens in de buurt komt van de werkelijke kostprijs voor de bibliotheek.

Ondertussen in de e-boekenrechtbank:
 
- Een Nederlandse rechter stapt niet mee in de markt- en juridische analyse van de uitgevers en kan op basis van de huidige wetgeving de verkoop van 2de hands e-boeken niet verbieden (Tom Kabinet).

- Het Europese Hof van Justitie stapt niet mee in de markt- en juridische analyse van de uitgevers en staat bibliotheken toe om werken (dus alle mogelijke dragers) te digitaliseren voor gebruik op 'speciale terminals' binnen de muren van de bib om onderzoek en zelfstudie mogelijk te maken(one copy/one user). 

- Een Nederlandse rechter stapt niet mee in de markt- en juridische analyse van de uitgevers en speelt de vraag of het uitlenen van e-boeken door bibliotheken zonder toestemming van rechthebbende is toegestaan op basis van de huidige wetgeving door aan het Europese Hof van Justitie (one copy/one user).  De uitspraak wordt verwacht binnen 1 tot 1,5 jaar en is bindend voor alle EU-landen.   Een advocatenkantoor noemt de argumenten van de uitgevers behoorlijk slap en emotioneel.

De zon schijnt alweer en alle ergernissen zijn voorlopig weer uit mijn systeem.  Hopelijk heeft iemand hier iets aan en kunnen we in 2015 ook in Londerzeel eindelijk e-boeken uitlenen aan levensvatbare voorwaarden.  Voorlopig staan e-boeken nog overeind in ons begrotingsvoorstel, dat deze morgen besproken werd met het bestuur.  
 

Weergaven: 1216

Berichten in deze discussie

In deze "Ondertussen"-hoofdstukjes geef je alvast een frisse en heldere samenvatting van wat er zoal aan het gebeuren is buitenom.  Het evolueert inderdaad snel. Het was zeker niet de bedoeling deze topics te mijden.  Het was wel praktisch niet mogelijk een "track" voor elk onderdeel op te starten.  We zochten wel een scherp te stellen op hoe we ons als sector best opstellen in die veranderende wereld en hoe we met een e-boeken aanbod kunnen omgaan. 

Ook ik volgde in de namiddag op de Denk- en Discussiedag de 'track' over innovatie. En ik hou er hetzelfde gevoel aan over als Tim. Het inleidende gedeelte en het panelgesprek waren best oké, maar van de 'oefening' (aan elkaar vragen stellen over aspecten van innovatie via de 'journalistenmethode') was de finaliteit me totaal niet duidelijk. Nog steeds niet eigenlijk.

Ik heb het track publiekswerking gevolgd en had dit gevoel niet zo sterk als Tim. Een aantal bibliotheken zijn zeer bewust bezig met het hoe en wat van e-boeken. Velen nog maar recent omdat ze inderdaad merkten dat de verkoop niet zo best loopt. Daaruit zijn een aantal leuke goede initiatieven gegroeid waar wel wat toekomst inzit, alleszins op korte termijn.

Langs de andere kant miste ik ook een lange termijn visie. Gaat er nu verder onderhandeld worden met uitgevers? Welke andere mogelijke partners zijn er? Hoe kunnen we ernaar streven om de uitleen van e-booken gratis te maken?

Maar ik denk vooral dat we nog te vroeg zijn en te weinig cijfers hebben. Te weinig feiten om te kunnen onderhandelen.

Dag Tim.

Bedankt om de tijd te nemen voor uitgebreide feedback op deze plek, dat helpt ons vooruit. Je stuurde een lang en interessant bericht, ik zal alleen ingaan op het interactieve gedeelte van de innovatiesessie (de journalistenmethode) want daar lijk je de meeste bedenkingen over te hebben. Wellicht hebben we de doelstelling van het innovatietraject niet helder genoeg uiteengezet – of zoals Patrick het zegt: de finaliteit is niet helemaal duidelijk.

Het doel van de innovatiesessie was: samen met de sector nadenken over gewenste innovaties bij de verdere ontwikkeling van de digitale bib en de digitale collectie. In mijn presentatie heb ik de klemtoon gelegd op het belang van innovatie en de onzekerheid die er mee gepaard gaat, het panelgesprek was een eerste opstap om het over de gewenste innovaties te hebben.

De werksessie ging daarop verder. We hebben geprobeerd zoveel mogelijk input te verzamelen over wat zinvolle innovaties in de toekomst kunnen zijn. De methode moest ons toelaten daarbij verschillende opinies en ideeën aan bod te laten komen. Het opzet was uitdrukkelijk verder te kijken dan de lopende en bestaande projecten. Met andere woorden: het was expliciet niet de bedoeling om van de innovatiesessie een sessie over e-boeken te maken. Waar het naar toe gaat met e-boeken is een ander, boeiend debat. Je interesse om ook dit debat te voeren is genoteerd. Dat debat moeten we wellicht op het goede moment ook breder opnemen dan met de inspiratiegroep van de e-boeken alleen. Maar ik volg Sandrien, daarvoor is het wellicht nog wat vroeg.

Maar wat de denk- en discussiedag betreft: we evalueren de resultaten van de dag en posten de resultaten zo gauw we kunnen. De discussie is ook niet afgerond: de eerstvolgende afspraak zijn de regionale dagen waar ook expliciet wordt ingezoomd op de concrete cijfers en hoe we die kunnen gebruiken. We hopen jullie daar zeker te zien.

Dag Tim, 

Ik ben door collega's op je reactie gewezen en heb het intussen met veel aandacht gelezen. Je hebt naar mijn gevoel goed samengevat wat bij meer mensen opkwam. Ook ik volgde de sessie innovatie, maar wat me de ganse dag bezig hield - over hoeveel uitleencijfers gaat het hier eigenlijk? Ik kreeg op de duur zelfs het ongemakkelijke gevoel dat we het beter niet geweten was, jammer dat het maar aan bod kwam in een keuzegroep. Dus Tim, bedankt om de cijfers even te citeren. Zeer verhelderend overigens en het was ook enigszins ook voorspelbaar, maar toch. Ik denk dat de cijfers aantonen dat we echt naar een ander model moeten overschakelen. In die zin was de uitstap die de provincie Vlaams Brabant afgelopen vrijdag naar West-Vlaanderen maakte, zeer interessant. Er zijn andere invalshoeken mogelijk blijkbaar.

Wat me nog wel opviel aan de denk-en-discussiedag is dat er met geen woord gerept werd over de toekomst van (sommige) bibliotheken. Ik besef wel degelijk dat deze dag om een thema draaide, maar ikzelf had vaak het gevoel dat de discussie over e-boeken voor mij niet relevant was. Voor sommige bibliotheken gaat het werkelijk om overleven in deze tijden van crisis. Het dagelijkse gevecht met personeelstekort,  ontoereikende budgetten en een niet-appreciatie van het lokale bestuur, eist zijn tol. In onze regio (Hageland, 14 bibliotheken) alleen al stop(t)pen er op korte termijn 5 bibliothecarissen - ze worden ofwel niet vervangen, ofwel volgt er in het beste geval een interne bevordering. Waar het in de dagelijkse realiteit om draait is dat in vele bibliotheken tegenwoordig het poetspersoneel ingezet moet worden om de balie moet draaiende houden. Interessante discussies ten spijt over kennisdeling, mee-zijn  met nieuwe media, informatieverstrekking aan de klant, komen hier vanzelfsprekend niet meer aan te pas. 

Zoals iemand al zei op de Bibnetdag: we worden terug gekatapulteerd naar de toestand van 1977 - e-boeken of niet. 

Hallo,

Amaai ik heb nogal moeten zoeken om Tim's "post" tegen te komen op kenniskantoor. Het was dus zoals Kathleen hierboven ook stelt,  slechts doordat ik er op gewezen werd door een collega...  

Goed ver verborgen in de coulissen.  Bibnet indien jullie geïnteresseerd zijn in de bemerkingen hierover zou ik er maar voor zorgen dat deze post gewoon vooraan komt te staan op jullie site ipv. ergens ver verborgen in één of andere groep...

en dan nu nogmaals mijn bemerking :  ik stelde die vraag ook aan het panel van "innovatie" juist voor de pauze ..  : "welk is de meerwaarde voor de lokale bibliotheek om deel te nemen aan dit e-boek verhaal?"

en kreeg daarop van Jan Collet een nogal zwak antwoord , iets over twee benen ...  en complementair etc...

Kwam daarbij nog de juist door Koen Vandendriesche gedane onthulling dat er kortelings een proefproject start, en ik herhaal hiervoor de formulering van Tim  hierboven : "de drempels in het online ontdekkingsproces om actief lid te zijn van de bib en om eerst in de bib een e-boekenkaart te kopen worden vanaf november nog weggewerkt: gratis proefabonnement en online betalen "

Alle blabla ten spijt over doorgeven van informatie over "klanten" van dit nieuwe model  ..Sorry hoor, maar ik geloof hier niet in..  Het is niet omdat iemand online een handeling stelt dat die dan ook geneigd zal zijn om ook nog de stap te zetten naar een fysieke entiteit die in dezelfde markt aanwezig is. Laat staan dat die er al happig op is om ongewenst gespamd te worden door nog maar eens iets waar hij/zij niet om gevraagd heeft.

Als ik het goed heb betalen deelnemende bibliotheken van het e-boek platform een bijdrage +  een vaste afname ?  

Hoe ziet Bibnet dit dan verder gaan met het nieuwe model waarbij dus de "eindgebruiker" rechtstreeks zijn titel download  zonder tussenkomst van een lokale bibliotheek?  Blijven de lokale bibliotheken dan nog steeds “partners” in het project en hoe vrijblijvend is de deelname dan nog?  Of wordt er dan nog maar eens geijverd om een forfaitair bedrag per inwoner binnen te rijven om dit bekostigd te krijgen?

graag enige verduidelijking, en niet vergeten.. deze ganse thread  naar voor halen op kenniskantoor  ;-)

grtz.

dirk

http://bib.boutersem.be

Dag Dirk,

Even melden dat Tim dit gepost heeft in de e-boekengroep. Kenniskantoor is een platform voor de sector, gemodereerd door Bibnet, en we beslissen dus niet zelf waar bepaalde threads komen te staan, dat is de keuze van de leden.

Vriendelijke groet,

Fleur

Dag Dirk,

Zoals besproken tijdens de dag willen we de fysieke drempels voor de gebruiker wegwerken. Op die manier willen we de e-boeken dienstverlening volledig digitaal maken. Uiteraard blijft de samenwerking met de lokale bibliotheek. Het online betalen voor e-boeken is een service voor alle geïnteresseerde leden van de bibliotheek. En wie nog geen lid is kan zich voorlopig aanmelden. De gegevens over die persoon worden doorgestuurd naar de bibliotheek van zijn/haar woonplaats. De bib kan dan contact kan opnemen met die persoon om hem/haar lid te maken. E-boeken blijft dus een dienst van de lokale bibliotheken. Zoals ook in de voormiddag beklemtoond, er komt geen ‚Bibnet’ lidmaatschap. 

Bij het contact opnemen met geïnteresseerden die nog geen lid zijn weet je alvast 1 ding: die persoon is geïnteresseerd in digitale media, en wil misschien lid worden omdat de bib nog andere digitale collecties heeft zoals Fundels en GoPress. Promotie voeren dus.

Op deze pagina zullen we communiceren over de nieuwe functies, de timing en uitwerking er van: http://www.bibnet.be/portaal/Bibnet/Collectie/Vlaams_e-boekplatform/Nieuwe_functies/

Nog even zeggen dat we de cijfers niet uit de weg zijn gegaan. Ze zijn in detail behandeld op de keuzesessie publiekswerking waar 2/3 van de aanwezigen voor kozen, en we gaan er nog op door in de regionale dagen. Binnenkort kan iedereen die cijfers zelf trouwens opvragen. 

Bedankt voor de vele reacties: gelukkig ben ik niet de enige die zich vragen stelt bij het e-boekenproefproject.  Ik ben blij dat er nog een debat zit aan te komen dat zich niet zal beperken tot de inspiratiegroep e-boeken, waarvan ik overigens best wel actief lid wil worden.  Hopelijk wordt dit een open debat waarin verder gekeken wordt dan het Nederlandse model (en alle mogelijke kunstgrepen om de Vlaamse variant daarvan levensvatbaar te maken en toch betaalbaar te houden voor de besparende gemeenten).

Op 9 oktober delen Diederik van Leeuwen (CEO van bibliotheek.nl) en Jan Braeckman (COO van Bibnet) met u op de Buchmesse in Frankfurt de resultaten van een EU benchmark-onderzoek naar verschillende initiatieven in EU over het uitlenen van e-books. Daarnaast presenteren zij de visie van de Nederlandse en Vlaamse openbare bibliotheken in relatie tot het e-book. 

Dus eerst gaat onze visie gepresenteerd worden aan een zaal vol Europese uitgevers, bibliothecarissen,... en daarna gaan we het debat voeren om tot een gezamenlijke visie te komen?  Ik ben heel benieuwd naar deze presentatie en vooral naar de benchmark, hoewel ik niet de moeite ga doen om hiervoor naar Frankfurt af te zakken.  Ik hoop uit de grond van mijn hart dat de presentatie van de Vlaamse visie zich beperkt tot de melding dat er een debat gevoerd gaat worden om tot een breed gedragen visie te komen.

Diederik Van Leeuwen is een hele goede en sympathieke verkoper, die maar wat graag het Nederlandse pay per use-model wil exporteren, zoals bleek op de Denk- en discussiedag.  Waarom is me nog altijd één groot raadsel.  Het Nederlandse model is verdedigbaar als een pragmatische keuze om snel e-boeken te kunnen aanbieden in een klimaat waarin uitgevers elke constructieve samenwerking met de bib weigeren.  Een vereiste is blijkbaar dat je er heel wat geld moet kunnen tegenaan smijten om tot een min of meer aantrekkelijke collectie te komen.  Een nadeel is dat er steeds zowat op titelniveau moet onderhandeld worden, waardoor een uitgever van vandaag op morgen plots heel andere prijzen, andere voorwaarden en een ander aanbod kan gaan hanteren en aanbieden: dit is geen duurzaam model met zekerheden voor de toekomst.  Ondanks het geloof in dit model is het opmerkelijk dat er in Nederland populaire titels worden 'afgekocht' voor astronomische bedragen waar Vlaamse uitgevers alleen maar van kunnen dromen.  Deze titels worden dus buiten het bewierookte pay per use-model aangeboden zonder dat de bib nog per uitlening moet betalen.   

Het is bekend dat uitgevers het grootste deel van hun omzet realiseren met een handvol bestsellers, net zoals deze 'head'-titels zeer sterk vertegenwoordigd zijn in de uitleencijfers van de bib.  In het 'ouderwetse' one copy/one user-model haalt een uitgever evenveel omzet uit een bibliotheek die een poëziebundel koopt, dan uit een bibliotheek die een exemplaar van de nieuwste Dimitri Verhulst koopt.  Alle bibliotheken samen zorgen met hun aankoopbeleid voor een stevige financiële stimulans om kwalitatieve uitgaven op de markt te brengen.  Bij sommige uitgaven is dit zelfs noodzakelijk om ervoor te zorgen dat een uitgever er zijn broek niet aan hoeft te scheuren, als hij de PR-waarde van de korte, maar lovende recensie achteraan in de boekenbijlage van De Morgen even niet meerekent.

In het pay per use-model verdient een uitgever enkel nog op succesvolle boeken aan de bibliotheek: wat op de digitale plank blijft staan brengt niets op.  De bibliotheek wordt door de uitgevers als een commercieel instrument in de markt gezet en versterkt het bestseller-effect op hun omzet.       

Zoals ik in bovenstaande bijdrage heb proberen duidelijk te maken liggen de kaarten door de elkaar in snel tempo opvolgende (r)evoluties in de e-boekenmarkt vandaag helemaal anders dan een jaar of zelfs enkele maanden geleden.  Heel wat argumenten waarmee de uitgevers ons destijds 'hun' model hebben opgedrongen liggen ondertussen aan diggelen.  Er komen steeds meer signalen die bevestigen dat een e-boek niets meer is dan een digitale variant van een papieren boek en dat het juridisch, maatschappelijk én commercieel wenselijk is om onder meer bibliotheken in staat te stellen om hier op min of meer dezelfde manier mee om te gaan.  Ik kan me echt niet voorstellen dat het nog tot aan de uitspraak door het Europese Hof van Justitie gaat duren (eind 2015-begin 2016) voor de eerste grote uitgeversgroep door krijgt dat ze zichzelf al jarenlang in de voet aan het schieten zijn, als we als sector tenminste moeite blijven doen om hen hierop te wijzen.

Pay per use biedt echt wel innovatieve mogelijkheden voor comfortdiensten, maar niet voor de basisdienstverlening van de bib.  Wat denken jullie van pay per use when on loan?  Gratis uitlenen, gratis reserveren en rechtstreeks aan de uitgever betalen wanneer je een uitgeleend e-boek onmiddellijk wil lenen (of beter: huren).  De uitgever bepaalt per titel het huurgeld, zonder bemoeienis van de bibliotheek.  Zet daar nog een ‘koop nu’-knop naast en ik teken onmiddellijk als uitgever en lever mijn hele e-boekencatalogus aan bibliotheken aan consumentenprijs, mét de gebruikelijke korting voor grote klanten.  Jammer genoeg ben ik maar een bibliothecaris ;-)  

Waar staat de 'like'-knop? :-p



Jan Braeckman zei:

Dag Dirk,

Zoals besproken tijdens de dag willen we de fysieke drempels voor de gebruiker wegwerken. Op die manier willen we de e-boeken dienstverlening volledig digitaal maken. Uiteraard blijft de samenwerking met de lokale bibliotheek. Het online betalen voor e-boeken is een service voor alle geïnteresseerde leden van de bibliotheek. En wie nog geen lid is kan zich voorlopig aanmelden. De gegevens over die persoon worden doorgestuurd naar de bibliotheek van zijn/haar woonplaats. De bib kan dan contact kan opnemen met die persoon om hem/haar lid te maken. E-boeken blijft dus een dienst van de lokale bibliotheken. Zoals ook in de voormiddag beklemtoond, er komt geen ‚Bibnet’ lidmaatschap. 

Bij het contact opnemen met geïnteresseerden die nog geen lid zijn weet je alvast 1 ding: die persoon is geïnteresseerd in digitale media, en wil misschien lid worden omdat de bib nog andere digitale collecties heeft zoals Fundels en GoPress. Promotie voeren dus.

Op deze pagina zullen we communiceren over de nieuwe functies, de timing en uitwerking er van: http://www.bibnet.be/portaal/Bibnet/Collectie/Vlaams_e-boekplatform/Nieuwe_functies/

Nog even zeggen dat we de cijfers niet uit de weg zijn gegaan. Ze zijn in detail behandeld op de keuzesessie publiekswerking waar 2/3 van de aanwezigen voor kozen, en we gaan er nog op door in de regionale dagen. Binnenkort kan iedereen die cijfers zelf trouwens opvragen. 

Bedankt Tim, per ongeluk deze discussie gevonden. Ik was echt verbolgen toen ik dit 'hot item' in de nieuwsbrief van Locus las.

Met zware vertraging omwille van het vele werk in de bib, maar bij deze alsnog:

een keer raden, wat is nog het verschil met een korting bij de boekhandel voor een e-book en een ticket via Bibnet. Inderdaad, het aanbod.


 
Tim Lerno zei:

Bedankt voor de vele reacties: gelukkig ben ik niet de enige die zich vragen stelt bij het e-boekenproefproject.  Ik ben blij dat er nog een debat zit aan te komen dat zich niet zal beperken tot de inspiratiegroep e-boeken, waarvan ik overigens best wel actief lid wil worden.  Hopelijk wordt dit een open debat waarin verder gekeken wordt dan het Nederlandse model (en alle mogelijke kunstgrepen om de Vlaamse variant daarvan levensvatbaar te maken en toch betaalbaar te houden voor de besparende gemeenten).

Op 9 oktober delen Diederik van Leeuwen (CEO van bibliotheek.nl) en Jan Braeckman (COO van Bibnet) met u op de Buchmesse in Frankfurt de resultaten van een EU benchmark-onderzoek naar verschillende initiatieven in EU over het uitlenen van e-books. Daarnaast presenteren zij de visie van de Nederlandse en Vlaamse openbare bibliotheken in relatie tot het e-book. 

Dus eerst gaat onze visie gepresenteerd worden aan een zaal vol Europese uitgevers, bibliothecarissen,... en daarna gaan we het debat voeren om tot een gezamenlijke visie te komen?  Ik ben heel benieuwd naar deze presentatie en vooral naar de benchmark, hoewel ik niet de moeite ga doen om hiervoor naar Frankfurt af te zakken.  Ik hoop uit de grond van mijn hart dat de presentatie van de Vlaamse visie zich beperkt tot de melding dat er een debat gevoerd gaat worden om tot een breed gedragen visie te komen.

Diederik Van Leeuwen is een hele goede en sympathieke verkoper, die maar wat graag het Nederlandse pay per use-model wil exporteren, zoals bleek op de Denk- en discussiedag.  Waarom is me nog altijd één groot raadsel.  Het Nederlandse model is verdedigbaar als een pragmatische keuze om snel e-boeken te kunnen aanbieden in een klimaat waarin uitgevers elke constructieve samenwerking met de bib weigeren.  Een vereiste is blijkbaar dat je er heel wat geld moet kunnen tegenaan smijten om tot een min of meer aantrekkelijke collectie te komen.  Een nadeel is dat er steeds zowat op titelniveau moet onderhandeld worden, waardoor een uitgever van vandaag op morgen plots heel andere prijzen, andere voorwaarden en een ander aanbod kan gaan hanteren en aanbieden: dit is geen duurzaam model met zekerheden voor de toekomst.  Ondanks het geloof in dit model is het opmerkelijk dat er in Nederland populaire titels worden 'afgekocht' voor astronomische bedragen waar Vlaamse uitgevers alleen maar van kunnen dromen.  Deze titels worden dus buiten het bewierookte pay per use-model aangeboden zonder dat de bib nog per uitlening moet betalen.   

Het is bekend dat uitgevers het grootste deel van hun omzet realiseren met een handvol bestsellers, net zoals deze 'head'-titels zeer sterk vertegenwoordigd zijn in de uitleencijfers van de bib.  In het 'ouderwetse' one copy/one user-model haalt een uitgever evenveel omzet uit een bibliotheek die een poëziebundel koopt, dan uit een bibliotheek die een exemplaar van de nieuwste Dimitri Verhulst koopt.  Alle bibliotheken samen zorgen met hun aankoopbeleid voor een stevige financiële stimulans om kwalitatieve uitgaven op de markt te brengen.  Bij sommige uitgaven is dit zelfs noodzakelijk om ervoor te zorgen dat een uitgever er zijn broek niet aan hoeft te scheuren, als hij de PR-waarde van de korte, maar lovende recensie achteraan in de boekenbijlage van De Morgen even niet meerekent.

In het pay per use-model verdient een uitgever enkel nog op succesvolle boeken aan de bibliotheek: wat op de digitale plank blijft staan brengt niets op.  De bibliotheek wordt door de uitgevers als een commercieel instrument in de markt gezet en versterkt het bestseller-effect op hun omzet.       

Zoals ik in bovenstaande bijdrage heb proberen duidelijk te maken liggen de kaarten door de elkaar in snel tempo opvolgende (r)evoluties in de e-boekenmarkt vandaag helemaal anders dan een jaar of zelfs enkele maanden geleden.  Heel wat argumenten waarmee de uitgevers ons destijds 'hun' model hebben opgedrongen liggen ondertussen aan diggelen.  Er komen steeds meer signalen die bevestigen dat een e-boek niets meer is dan een digitale variant van een papieren boek en dat het juridisch, maatschappelijk én commercieel wenselijk is om onder meer bibliotheken in staat te stellen om hier op min of meer dezelfde manier mee om te gaan.  Ik kan me echt niet voorstellen dat het nog tot aan de uitspraak door het Europese Hof van Justitie gaat duren (eind 2015-begin 2016) voor de eerste grote uitgeversgroep door krijgt dat ze zichzelf al jarenlang in de voet aan het schieten zijn, als we als sector tenminste moeite blijven doen om hen hierop te wijzen.

Pay per use biedt echt wel innovatieve mogelijkheden voor comfortdiensten, maar niet voor de basisdienstverlening van de bib.  Wat denken jullie van pay per use when on loan?  Gratis uitlenen, gratis reserveren en rechtstreeks aan de uitgever betalen wanneer je een uitgeleend e-boek onmiddellijk wil lenen (of beter: huren).  De uitgever bepaalt per titel het huurgeld, zonder bemoeienis van de bibliotheek.  Zet daar nog een ‘koop nu’-knop naast en ik teken onmiddellijk als uitgever en lever mijn hele e-boekencatalogus aan bibliotheken aan consumentenprijs, mét de gebruikelijke korting voor grote klanten.  Jammer genoeg ben ik maar een bibliothecaris ;-)  

RSS

© 2024   Gemaakt door Kenniskantoor.   Verzorgd door

Banners  |  Een probleem rapporteren?  |  Algemene voorwaarden