Politieke afdelingsbladen in de bib

Berichten in deze discussie

Permalink Antwoord van Joke Quintelier op 20 November 2019 op 14.04

Dag Nele,

Bib Beveren biedt onderstaande politieke bladen ter inzage aan in de leeszaal:

Ampersand&
Blauw
Kd.*
Nieuw-Vlaams Magazine
Pit (verscheen in 2019 niet, opnieuw in 2020?)
Solidair
Vlaams Belang

De magazines worden niet ontsloten en na ongeveer twee jaar weggegooid.

Joke
Bib Beveren

Permalink Antwoord van Nele Laton op 20 November 2019 op 19.51

Dag Joke,

Bedankt voor je antwoord. Nog 2 bijvraagjes:

- Zijn dit bladen die huis-aan-huis worden verdeeld of die enkel aan leden worden verstuurd?

- Is dit een volledig overzicht van de actieve politieke partijen van Beveren?

Groetjes,

Nele

Joke Quintelier zei:

Dag Nele,

Bib Beveren biedt onderstaande politieke bladen ter inzage aan in de leeszaal:

Ampersand&
Blauw
Kd.*
Nieuw-Vlaams Magazine
Pit (verscheen in 2019 niet, opnieuw in 2020?)
Solidair
Vlaams Belang

De magazines worden niet ontsloten en na ongeveer twee jaar weggegooid.

Joke
Bib Beveren

Permalink Antwoord van Patrick Vanhoucke op 21 November 2019 op 16.52

Ik werk niet (meer) in een openbare bibliotheek en een “standpunt van jouw bib” kan ik dus niet geven. Maar ik wil wel mijn persoonlijk standpunt toelichten.

Het is volgens mij een uitgesproken opdracht van de openbare bibliotheek om rond burgerschap te werken (een aspect van het veel bredere containerbegrip ‘empowerment’). Dat gebeurt in onze contreien volgens mij (nog) te weinig.

Bibliotheken verschuilen zich vaak achter het begrip ‘neutraliteit’ om in dezen een terughoudende of afwijzende houding aan te nemen. Maar openbare bibliotheken moeten niet neutraal zijn (laat staan dat ze dit ook maar zouden kunnen zijn). Ze zouden wel moeten werken “in een geest van objectiviteit en vrij van levensbeschouwelijke, politieke en commerciële invloeden” zoals het destijds in het decreet stond.

Nu, tussen ons gezegd en gezwegen, ook het begrip ‘objectief’ en ‘vrij van… invloeden’ is problematisch. Tim Pauwels, de ombudsman van de VRT, schreef daar in 2017 een interessant stuk over. Het lezen waard. Kort samengevat zegt Pauwels dat ‘neutraal’ een subjectief begrip is, en dat wie ‘objectief’ “nooit enige duiding geeft of vragen stelt bij wat er gebeurt” zijn werk eigenlijk niet doet. De crux van Pauwels’ betoog is de onpartijdigheid: “dat een meerderheid van [de burgers] erop blijft vertrouwen dat je iedereen op gelijke manier behandelt”. “Vrij van levensbeschouwelijke, politieke en commerciële invloeden”, zeg maar. Pauwels zegt dat onpartijdigheid ook “betekent [...] dat je aan de kant probeert te staan van wie goed geïnformeerd wil zijn en genuanceerd wil oordelen.”

Voila, nu zijn we er: openbare bibliotheken moeten aan de kant staan van wie goed geïnformeerd wil zijn en genuanceerd wil oordelen. Dat is voor mij ook een van de belangrijke dimensies van burgerschap en empowerment.

Dus wat doen we dan met die (lokale) bladen van (afdelingen van) politieke partijen? Opnemen in de collectie van de bibliotheek natuurlijk. Zet dat ook in je collectie(ontwikkelings)plan, zodat het deel uitmaakt van je beleid en het duidelijk is dat je erover hebt nagedacht en het niet zomaar ‘en stoemelings’ doet (dat helpt ook als iemand je om verantwoording zou vragen). Bespreek het met je medewerkers, met je adviesraad, met het beleid.

Leg een aantal aftoetsbare criteria vast, zodat je alle bladen over dezelfde kam kunt scheren. Neem bijvoorbeeld alleen lokale bladen op van politieke partijen die in jouw gemeente actief zijn (je kunt zelfs specificeren of ze al dan niet deel uit moeten maken van de gemeenteraad), of neem ook de nationale bladen op van alle partijen die in jouw gemeente, provincie, regio… of zelfs het hele land opkomen. Hoe smal of hoe breed je het ziet, zal wellicht afhangen van de mogelijkheden (budget, ruimte…) die je hebt. Leg - zoals je dat voor andere tijdschriften doet - of je die bladen uitleent en hoe lang je ze bewaart. Stel bijvoorbeeld minstens de recentste jaargang in openkast op. Voer - zoals je dat voor andere tijdschriften doet - de titels van die bladen in de catalogus in.

En doe als openbare bibliotheek ook meer rond politiek en verkiezingen.

In heel wat gemeenten kun je in de weken voor verkiezingen in het gemeentehuis gaan oefenen met de stemcomputers. Waarom geen afspraak maken met de gemeente om zo’n oefencomputer ook in de bibliotheek te plaatsen? Misschien gebeurt dit al, maar ik zie het weinig. Bibliotheken zijn vaak ook ‘s avonds en in het weekend open, als het gemeentehuis gesloten is. En voor veel mensen is een bibliotheek laagdrempeliger dan een gemeentehuis.

Organiseer ook debatten rond politieke thema’s. Doe dat in een sfeer van onpartijdigheid, maar zonder bang te zijn van neutraliteit of objectiviteit. En wees ook niet bang om het gesprek aan te gaan met het lokaal beleid om zo’n debatten überhaupt te kunnen organiseren, als dat al moeilijk zou liggen. Wijs op de rol van de openbare bibliotheek als “een basisvoorziening waar elke burger terecht kan met zijn vragen over kennis, cultuur, informatie en ontspanning” en op het feit dat de gemeente jou als professional heeft aangeworven om die rol te verwezenlijken.

Kies thema’s in functie van de actualiteit en de rol van de bibliotheek. Zo vind ik het nog altijd jammer dat bij mijn weten geen enkele openbare bibliotheek in Vlaanderen en Brussel een debat heeft georganiseerd over de voors en tegens van de vingerafdrukken op de elektronische identiteitskaart, toen dat onderwerp in het najaar van 2018 op de politieke agenda stond en in de pers ruime aandacht kreeg. Een gemiste kans.

Maar om dus terug te komen op de aanvankelijke vraag: “Politieke afdelingsbladen in de bib?” Ja, doen!

Permalink Antwoord van Nele Laton op 22 November 2019 op 14.42

Dag Patrick,

Bedankt voor je uitgebreide antwoord en onderbouwing van je visie. Dit kunnen wij, en ik vermoed ook vele andere bibliotheken, zeker gebruiken. 

Groetjes,

Nele Laton

bibliotheek Ninove

Patrick Vanhoucke zei:

Ik werk niet (meer) in een openbare bibliotheek en een “standpunt van jouw bib” kan ik dus niet geven. Maar ik wil wel mijn persoonlijk standpunt toelichten.

Het is volgens mij een uitgesproken opdracht van de openbare bibliotheek om rond burgerschap te werken (een aspect van het veel bredere containerbegrip ‘empowerment’). Dat gebeurt in onze contreien volgens mij (nog) te weinig.

Bibliotheken verschuilen zich vaak achter het begrip ‘neutraliteit’ om in dezen een terughoudende of afwijzende houding aan te nemen. Maar openbare bibliotheken moeten niet neutraal zijn (laat staan dat ze dit ook maar zouden kunnen zijn). Ze zouden wel moeten werken “in een geest van objectiviteit en vrij van levensbeschouwelijke, politieke en commerciële invloeden” zoals het destijds in het decreet stond.

Nu, tussen ons gezegd en gezwegen, ook het begrip ‘objectief’ en ‘vrij van… invloeden’ is problematisch. Tim Pauwels, de ombudsman van de VRT, schreef daar in 2017 een interessant stuk over. Het lezen waard. Kort samengevat zegt Pauwels dat ‘neutraal’ een subjectief begrip is, en dat wie ‘objectief’ “nooit enige duiding geeft of vragen stelt bij wat er gebeurt” zijn werk eigenlijk niet doet. De crux van Pauwels’ betoog is de onpartijdigheid: “dat een meerderheid van [de burgers] erop blijft vertrouwen dat je iedereen op gelijke manier behandelt”. “Vrij van levensbeschouwelijke, politieke en commerciële invloeden”, zeg maar. Pauwels zegt dat onpartijdigheid ook “betekent [...] dat je aan de kant probeert te staan van wie goed geïnformeerd wil zijn en genuanceerd wil oordelen.”

Voila, nu zijn we er: openbare bibliotheken moeten aan de kant staan van wie goed geïnformeerd wil zijn en genuanceerd wil oordelen. Dat is voor mij ook een van de belangrijke dimensies van burgerschap en empowerment.

Dus wat doen we dan met die (lokale) bladen van (afdelingen van) politieke partijen? Opnemen in de collectie van de bibliotheek natuurlijk. Zet dat ook in je collectie(ontwikkelings)plan, zodat het deel uitmaakt van je beleid en het duidelijk is dat je erover hebt nagedacht en het niet zomaar ‘en stoemelings’ doet (dat helpt ook als iemand je om verantwoording zou vragen). Bespreek het met je medewerkers, met je adviesraad, met het beleid.

Leg een aantal aftoetsbare criteria vast, zodat je alle bladen over dezelfde kam kunt scheren. Neem bijvoorbeeld alleen lokale bladen op van politieke partijen die in jouw gemeente actief zijn (je kunt zelfs specificeren of ze al dan niet deel uit moeten maken van de gemeenteraad), of neem ook de nationale bladen op van alle partijen die in jouw gemeente, provincie, regio… of zelfs het hele land opkomen. Hoe smal of hoe breed je het ziet, zal wellicht afhangen van de mogelijkheden (budget, ruimte…) die je hebt. Leg - zoals je dat voor andere tijdschriften doet - of je die bladen uitleent en hoe lang je ze bewaart. Stel bijvoorbeeld minstens de recentste jaargang in openkast op. Voer - zoals je dat voor andere tijdschriften doet - de titels van die bladen in de catalogus in.

En doe als openbare bibliotheek ook meer rond politiek en verkiezingen.

In heel wat gemeenten kun je in de weken voor verkiezingen in het gemeentehuis gaan oefenen met de stemcomputers. Waarom geen afspraak maken met de gemeente om zo’n oefencomputer ook in de bibliotheek te plaatsen? Misschien gebeurt dit al, maar ik zie het weinig. Bibliotheken zijn vaak ook ‘s avonds en in het weekend open, als het gemeentehuis gesloten is. En voor veel mensen is een bibliotheek laagdrempeliger dan een gemeentehuis.

Organiseer ook debatten rond politieke thema’s. Doe dat in een sfeer van onpartijdigheid, maar zonder bang te zijn van neutraliteit of objectiviteit. En wees ook niet bang om het gesprek aan te gaan met het lokaal beleid om zo’n debatten überhaupt te kunnen organiseren, als dat al moeilijk zou liggen. Wijs op de rol van de openbare bibliotheek als “een basisvoorziening waar elke burger terecht kan met zijn vragen over kennis, cultuur, informatie en ontspanning” en op het feit dat de gemeente jou als professional heeft aangeworven om die rol te verwezenlijken.

Kies thema’s in functie van de actualiteit en de rol van de bibliotheek. Zo vind ik het nog altijd jammer dat bij mijn weten geen enkele openbare bibliotheek in Vlaanderen en Brussel een debat heeft georganiseerd over de voors en tegens van de vingerafdrukken op de elektronische identiteitskaart, toen dat onderwerp in het najaar van 2018 op de politieke agenda stond en in de pers ruime aandacht kreeg. Een gemiste kans.

Maar om dus terug te komen op de aanvankelijke vraag: “Politieke afdelingsbladen in de bib?” Ja, doen!