Boeteloze bibliotheek

Hoi,

In de Standaard vandaag (5/7//2017) staat een artikel over de eerste boeteloze bibliotheek in Vlaanderen, m.n. die van Halle.

Voor wie er nog niet over gehoord heeft: de bib van Halle schaft kleinere boetes af. Pas drie weken na de inleverdatum komen er maatregelen. De boete loopt niet op, er komt een forfaitaire kost van 10 euro. De reden om de boetes af te schaffen, is de grote frustraties m.b.t. boetes bij zowel leners als personeel. De gemeente loopt zo natuurlijk ook een aantal inkomsten mis.

In Nederland is dit principe erg in zwang (1/3de van alle leners zou nu al geen boete meer betalen). En ik vroeg me af of wat jullie mening hierover is.

Op zich vind ik het zelf geen slecht voorstel, en ik ben ervan overtuigd dat de eerste reactie bij leners uiteraard positief is (hoera, geen boete!). Daarnaast is de regel erg duidelijk (geen boete, na 3 weken een kost van 10 euro) en kan ze - als ze gecombineerd wordt met andere initiatieven! - drempelverlagend werken. Anderzijds vraag ik me af in hoeverre leners zich dan nog gaan houden aan de meegedeelde inleverdatum. Boeken die te laat worden ingeleverd, leiden immers ook bij frustraties, maar dan bij andere leners.

Jullie gedachten? En: zijn er bibliotheken/gemeentes die ook al met dit idee spelen?

Aanraden

0 leden vinden dit leuk

Berichten in deze discussie

Permalink Antwoord van Katelijne Vercaemer op 5 Juli 2017 op 14.07

De inkomsten uit boete is voor onze gemeente eigenlijk geen issue. Sinds het versturen van herinneringsberichten voor de vervaldatum, het installeren van een inleverbus, online verlengen, enz. ... zien we onze inkomsten uit boete voortdurend dalen. En op zich is dit goed nieuws. Hoe minder mensen te laat zijn, hoe beter. Voor iedereen. Meer tevreden gebruikers, minder frustraties, materialen circuleren beter, minder administratie...

Ik kijk met belangstelling naar de bibliotheken die de stap naar boetevrij zetten. Mijn eerste vrees zou ook zijn dat materialen langer wegblijven, en dat men die boetevrije periode gaat incalculeren.

Vroeger hadden wij een boetevrije week, en stelden vast dat de mensen daar ook echt rekening mee hielden. Sinds enkele jaren hebben we de uitleentermijn gewoon langer gemaakt. En opnieuw boete vanaf 1 dag te laat. Dit is gemakkelijker om te communiceren.

Het zou jammer zijn dat mensen die een materiaal echt nodig hebben, en reserveren, toch heel wat langer moeten wachten dan ze aanvankelijk dachten/hoopten.

Maar misschien gaat het gros van de leners van nature wel correct om met de inleverdatum, en is een boetevrije bib wel een te overwegen piste? Ik ben benieuwd!

Permalink Antwoord van Dara De Bruyn op 5 Juli 2017 op 14.22

Hallo Liesbet-Ann!

In het verleden had de Boomse bibliotheek ook een systeem waarbij er 10 boetevrije dagen waren: 10 dagen na de verstreken uitleentermijn begon het gewone boetesysteem te lopen (0,10€/dag te laat, denk ik). Probleem bij ons was dat dit niet duidelijk gecommuniceerd werd naar het publiek: om te vermijden dat mensen gewoon 10 dagen extra bij hun leentermijn zouden rekenen, werd deze regel nooit expliciet vermeld. Dit zorgde uiteraard ook voor frustratie en onduidelijkheid bij de leners en voor vervelende situaties voor het personeel.

We hebben dit enkele jaren geleden afgeschaft en vervangen door een duidelijker systeem: leentermijn ging van 3 naar 4 weken en de boete begint onmiddellijk te lopen (per ontleend materiaal), maar het bedrag gaat per week omhoog ipv per dag.
Materialen kunnen dus (bijna) even lang boetevrij ontleend worden, en drukbezette leners die maar 1x per week naar de bib kunnen komen worden niet extra 'bestraft'. De overschakeling liep bij ons bijzonder vlot: het systeem is makkelijk uit te leggen en werd door de meeste leners ook rechtvaardig gevonden. We leggen het bij nieuwe leners ook nog steeds omstandig uit met een voorbeeld van hoe de boete zou kunnen oplopen en dat ze hier best heel goed op letten.

Elke regeling heeft zijn voor- en nadelen, maar persoonlijk zou ik het systeem van Halle niet onmiddellijk overwegen. Welke waarde heeft de gestelde inleverdatum dan nog? Mijn eerste aanvoelen is dat dit de 'eerlijke' leners benadeelt, tijdig inleveren is dan enkel nog een kwestie van zelfdiscipline bij de lener, niet? Bovendien is die forfaitaire kost dan weer erg hoog, voor mensen in kansarmoede misschien een extra drempel? Veel hangt natuurlijk ook af van de samenstelling van je publiek.
Laat het duidelijk zijn dat ik absoluut geen voorstander ben van bestraffen van leners en ik vind ook dat de inkomsten die de gemeente uit boetes kan halen zeker geen grote bepalende factor mag zijn voor hoe de boeteregeling eruit ziet. Belangrijkste voor mij is dienstverlening en dus dat de boeken op tijd weer op de plank staan zodat de volgende leners erop kunnen rekenen dat ze die ook kunnen lezen. In mijn ogen helpt een duidelijk en eerlijk kader van regels daar het beste bij en ik vind nog steeds dat een billijke boete daar bij hoort. Ik hoop toch ergens (naïef?) dat zoiets zeker bij jongeren mee kan helpen bij het aanleren van verantwoordelijkheid ten opzichte van de maatschappij.

Maar nogmaals: elke situatie en elk publiek is verschillend. Wat in Halle werkt, is niet perse de beste oplossing voor iedereen en andersom. Ik ben benieuwd hoe de evaluatie in Halle zal zijn!

grtjs!

Dara

RSS