HOE BLOGGEN WIJ? Deel 1

In Vlaanderen zijn er zo’n 50-tal bibliotheken actief in de blogwereld. Een vijvertje dat net groot genoeg is om naar nuttige tips en te vermijden valkuilen te vissen. De helft van deze bibliotheken was zo vriendelijk om een vragenlijst in te vullen en dit is een weergave van onze gezamelijke antwoorden…

Met dank aan de bibliotheken van Asse, Brugge, Buggenhout, Erpe-Mere, Gent, Gistel, Halle, Ichtegem, Ieper, Izegem, Kalmthout, Kontich, Kortrijk, Laarne, Lommel, Maaseik, Moorslede, Overpelt, Peer, Turnhout, Waarschoot, Wijnegem, Zaventem en Zonnebeke.

HET VISBESTAND 

26 bibliotheekblogs in rauw cijfermateriaal …(inclus. 2 blogs van Bib Bornem)

• Meest gebuikte software  is  Blogspot  (17) gevolgd door de gratis Wordpressversie (6). 3 bibliotheken waagden zich aan een betalende en zelf gehoste wordpressblog.
• Meest voorkomende publicatietempo is meermaals/week (11), meermaals/maand en wekelijks komen even frequent voor (6). Twee bibliotheken slagen er zelfs in om dagelijks te publiceren en Digigids is tevreden met 1 maandelijks bericht (uitgezonderd digitale week met een dagelijks publicatieritme).
• Zonder uitgebreid blogteam kan je niet starten? Deze stelling lijkt niet te kloppen… De meeste blogteams bestaan uit 1 persoon (9), 2 personen (5) of 3 personen (4). Teams met 4 personeelsleden (2) of 3 collega’s (3) komen minder voor en slechts 1 bib beschikt over een blogteam van 6 of 8 medewerkers. Conclusie : een bibblog kan je draaiende houden als je over één supergemotiveerde blogger beschikt…
• Wat we zelf doen, doen we beter? Hoe tevreden zijn we over de gekozen software :
  • zelf gehoste wordpressblogs = zeer tevreden,
  • gratis Wordpressblogs =  1 bib zeer tevreden + 5 tevreden/maar kan beter,
  • blogspot = 6 zeer tevreden, 9 tevreden/kan beter en 2 hadden achteraf gezien liever andere software gekozen.
• Meten om te weten? Over welk statistisch materiaal beschikken de bibblogs? Slechts 5 bibliotheken hebben Google Analytics geïnstalleerd en beschikken hierdoor over gedetailleerd cijfermateriaal. 12 Bibliotheken kennen de interne statistieken van hun blog. Niet toevallig scoren de Wordpressblogs hier vrij hoog (6) omdat de gratis versie interessant cijfermateriaal aanbiedt en Google Analytics hier niet kan geïnstalleerd worden. Er is 1 bib die gebruikt maakt van een widget om het aantal bezoekers te tellen. De overige 8 bibliotheken hebben nog geen gebruik gemaakt van de interne statistische gegevens of Google Analytics geïnstalleerd.

DE DENKTANK

Wat waren doorslaggevende argumenten om de blog te starten? Wat heeft de blog voor op de gemeentelijke website? Zijn het de kosten (GRATIS), de mogelijkheid tot reageren (INTERACTIEF), het gebruiksgemak qua aanmaak/updaten van webpagina’s (GEBRUIKSVRIENDELIJK), de snelheid waarmee berichten online staan (SNELHEID) of de uitgebreide mogelijkheden van embedding en widgets (MEER OPTIES)?

1. GEBRUIKSGEMAK is voor 18 bibliotheken doorslaggevend tot zéér doorslaggevend. De gemeentelijke websitesoftware laat qua personeelstevredenheid zwaar te wensen over.
2. MEER OPTIES was voor 16 bibliotheken een belangrijk argument om een eigen blogwebsite op te starten,
3. SNELHEID zorgt voor nipt geen gelijkstand met 15 bibliotheken. Het aantal zéér belangrijk is zelfs even hoog als bij “Meer opties” (10)…
4. INTERACTIVITEIT speelde bij 14 bibliotheken een rol, maar scoorde ook het hoogst aantal neutrale houdingen (6).  De score belangrijk was heel hoog (10 bibliotheken), maar de score zeer belangrijk was dan weer de laagste (4) van alle argumenten…
5. GRATIS is mooi meegenomen en voor 7 bibliotheken een zéér belangrijke factor, maar weegt globaal genomen minder zwaar door.

Een terugkerende klacht is dat sommige bibliotheken de eigen webpagina’s op de gemeentewebsite niet kunnen updaten. De gemeentewebsite is niet uitnodigend of biedt te weinig publicatieruimte. Bibliotheken hebben het gevoel dat ze daar hun activiteiten niet optimaal kunnen promoten.

Het uitbouwen van een alternatieve website is dus soms het vertrekpunt. De blog wordt ook ingezet als intern communicatiemiddel om deeltijds werkende collega’s op de hoogte  te houden van de bibactiviteiten. Als startpagina op de publiekspc’s dient het meteen ook als digitaal uithangbord…

Bij sommige bibliotheekbloggers is de drijfveer een persoonlijke passie/behoefte om deel te nemen aan een web 2.0 experiment. Om “mee te zijn” is een terugkerend argument. Het past bij het imago van de bibliotheek als moderne organisatie en het brengt de collectie naar buiten, zorgt voor contact met gebruikers en promoot de activiteiten.

Het aantal reacties op blogberichten ligt bij alle bibblogs zeer laag. De meeste feedback wordt mondeling verkregen.

DE DROMEN

• een betere/aantrekkelijkere  lay out, andere templates testen,
• meer en betere inhoud
  • regelmatig nieuwe berichten,
  • meer verschillende onderwerpen,
  • meer zelf schrijven in plaats van knippen en plakken,
  • opgaan in een regionaal platform/grotere webervaring,
  • meer boekbesprekingen en korte interviews,
• zelf filmpjes maken,
• betere widgets
  • om foto’s te tonen, (bv. in blogheader of in een tabel)
  • catalogus integreren,
  • luisterpaal voor de cd-collectie,
• meer betrokkenheid van alle personeelsleden : zowel qua bezoekjes aan de eigen blog als het doorspelen van nieuwtjes,
• meer interactie met de gebruikers,
• eigen blog Wordpressblog hosten,
• een white label website voor Vlaamse bibliotheken http://goo.gl/rzCAR

DE HINDERPALEN

• te beperkte kennis :  
  • van HTML,
  • om zelf filmpjes te maken,
  • van geschikte widgets,
• inzet van blogmedewerkers daalt,
• tijdsgebrek,
• vraagtekens rond de evolutie van de bibliotheekportalen,
• foto’s opladen duurt lang en is soms moeilijk,
• beperkingen van de gratis blogsoftware van Wordpress,
• bestuur heeft schrik van de interactiviteit

TIPS VOOR DE VOORBEREIDING

1. TAAKVERDELING:  maak een goed overzicht van wat je wil publiceren, wie en hoe vaak.  
   • inventariseer je team : wie kan berichten uitschrijven, wie levert alleen info aan, wie is sterk in foto's, widgets, etc...
   • welke timing is haalbaar voor je team : dagelijks, wekelijks of maandelijks publiceren?
   • Denk na wat je gebruikers willen, dus vertrek niet vanuit technisch maar vanuit usuability standpunt.
2. STRUCTUUR: bepaal vooraf de structuur. Hou je blog overzichtelijk voor jezelf en de klanten. Blogthema's met 'tabbladen' geven een mooi overzicht van de verschillende onderwerpen. Woordenwolken zijn ideaal om onderwerpen te 'ontdekken' maar beperk het aantal tags of categoriën : een te uitgebreide woordenwolk is niet zo uitnodigend...
3. PRAKTISCH: vergeet geen plaatsje te voorzien voor alle praktische info zoals openingstijden, sluitingsdagen, contactgegevens,
4. INSPIRATIE: leer met je ogen. Bekijk blogs van collega’s om ideeën op te doen, zonder te kopiëren. Zet je voelsprieten uit : wat vinden klanten leuk? waar scoor je reacties mee en hoe kan je ze activeren?
5. LAY-OUT: maak duidelijke vormelijke afspraken en zet de lay-out op punt voor je online gaat. Kies zorgvuldig je widgets : ze moeten een leuk extraatje bieden, maar het inladen van de pagina ook niet nodeloos vertragen. Een delicate evenwichtsoefening dus…

TIPS VOOR DE ONLINE BLOG

1. MULTIMEDIAAL : gebruik veel beeldmateriaal.  Promoot en toon je bibliotheekmaterialen/activiteiten via embedding en web 2.0 tools/widgets.
2. OPVOLGING/TIMING : Waak er ook over dat het publiceerschema en de timing gerespecteerd wordt. Een goede opvolging is noodzakelijk. Berichttempo strak aanhouden (bijvoorbeeld niet starten met tien berichten per week, en gaandeweg afbouwen naar vijf per week of minder)."
3. BLOGTEAM : Investeer in je blogteam. Regelmatig vergaderen kan de betrokkenheid op peil houden.
4. GROEIPROCES : Verwacht er niet teveel van in het begin. Blijf experimenteren,   blijf netwerken. Probeer regelmatig eens de blog er een beetje anders te laten uit zien, gebruik niet alle mogelijke toeters en bellen maar vernieuw af en toe "

Tot slot nog een heel praktische tip uit Erpe-Mere : zet alle mogelijke nieuws/artikels en foto's op de centrale harde schijf. Zo kan iedereen makkelijk tekst en foto's gebruiken voor de verschillende media zoals de blog, facebookpagina, gemeentelijke website, infoblad…

UITEENLOPENDE CONCLUSIES

1. Voor bibs zonder website : DOEN !!
2. Niet doen. Gebruik facebook.
3. Bezint eer ge begint : zorg dat je een aantal bloggers hebt, een team.  Zoek naar originele invalshoeken.  Af en toe een persoonlijke toets mag wel naar mijn idee.
4. Gebruik je blog als noodzakelijke tool om te evolueren naar een 'media/info/ontmoetingscentrum' i.p.v. een bedreigde 'boekentempel' te worden" Ontwikkel een brede, wereldlijke visie op blogging en het bibliotheekwezen.
5. Verzamel statistieken en analyseer de gebruikersinfo. Hoeveel vaste/trouwe bezoekers zijn er?Hoe snel verlaten ze de blog? Dit zijn belangrijke indicatoren om de efficiëntie van de blog in te schatten. Stap indien nodig over op een andere communicatiestrategie/kanaal...